Als je ‘Bekende Schiedammers’ googelt, vind je Frederieke Jochems (Schiedam 1961) genoemd als ‘cinematograaf, schrijver en regisseur’. Maar lang blijft ze niet in haar geboorteplaats, want na haar eerste levensjaar verhuist ze naar de Limburgse mijnstad Brunssum. Na het gymnasium vertrekt ze naar Amerika om aan de State University at Binghamton in New York Experimentele Cinema te studeren.  Terug in Nederland combineert zij begin jaren ’80 de studie Culturele Antropologie aan de Universiteit van Amsterdam met Visuele Communicatie aan de Rijksakademie, waar zij de Uriotprijs wint met de experimentele speelfilm Duet voor cello en film (1985).

 

In 1986 start ze Franjo Filmprodukties in Amsterdam en maakt experimentele films zoals de muziekfilm Spiegelzaal (1987) met componist Margriet Hoenderdos, die wordt uitgezonden door de NOS, en de fotografische speelfilm Zijn geheim (1995) die op zo’n twaalf festivals internationaal aandacht krijgt. Andere opvallende films zijn De blikvanger (1988) en Tourniquette (1992), de laatste in samenwerking met haar levenspartner Andras Hamelberg. Eind jaren ’90 verlegt zij haar focus naar documentaire film en ontwikkelt ze zich als fotograaf. Ze initieert grote community art projecten zoals Van der Helst streetwise (1999) en Paleis voor de laatste arbeiders (2005) in het Amsterdamse School-complex van de Dageraad, waarin ze fotografie en architectuur samenbrengt in een grensoverschrijdende sociale context.

 

Haar debuut als documentairemaker is Zout zoet (2004). In deze historische documentaire legt ze vast hoe de inwoners van het voormalige eiland Urk de inpoldering van de Noordoostpolder beleven. Deze film met archiefmateriaal en oral history interviews voor Omroep Flevoland wordt uitgezonden door de NTR. Haar film Edith Stein, Echt en de Waarheid (2009) voor L1 over de controverse tussen joden en katholieken naar aanleiding van de heiligverklaring van de katholiek geworden joodse Edith Stein, wordt onder meer vertoond in New York. Voor regionale en landelijke omroepen maakt zij documentaires als Stormen in het Nieuwe land (2012) over de bibliotheekbus in de Noordoostpolder, Militairen in de Mijnstreek (2013) over het NAVO hoofdkwartier op het mijnterrein, verweven met haar eigen geschiedenis in Brunssum, en films over kunst; I love art (2009) over de dakloze kunstliefhebber Daniel Gould en Gevangen in Schoonheid (2016) over het bewogen societyleven van schilderspaar Karin en Ernst van Leyden.

 

In al haar films is de visuele experimentele achtergrond waarneembaar, het vertellen met beeld en geluid, dit vanuit een persoonlijke urgentie voorbij een louter journalistieke weergave. Zij combineert gedegen research met een meeslepend narratief. In haar onderwerpkeuze verraadt zich haar antropologische achtergrond. Vaak gaat het over mensen die op plekken samenleven, over identiteit in een verschuivende culturele omgeving. Haar drijfveer is tegenstrijdigheden in mensen waarnemen, onderzoeken en verbeelden, in film met raakvlakken met kunst, literatuur en muziek.

 

Voor details, filmografie, opdrachten, tentoonstellingen, vertoningen en docentschap zie uitgebreid CV.